Hoe te transformeren en nieuwe technologie te laten vliegen

De juist gestarte vierde industriële (digitale) revolutie heeft ingrijpende gevolgen voor alle disciplines binnen vele organisaties. Inmiddels zien de meeste leiders de urgentie om te veranderen. Soms is er zelfs de noodzaak om de organisatie te transformeren en opnieuw uit te vinden. Echter, “Je kunt de mooiste technologieën hebben, die dan niet gaan vliegen omdat het ecosysteem eromheen niet functioneert” zo stelt Annet Aris die commissaris is bij ASML, ASR en Rabobank (FD zaterdag 18 mei, abonnement benodigd!). In het verlangde daarvan schrijft IT Executive: “Ondanks de grote druk om transformatie-initiatieven door te voeren, geeft meer dan de helft van de Nederlandse C-level leidinggevenden (56%) toe dat ze niet weten waar ze moeten beginnen bij het ontwikkelen van hun transformatiestrategie (bron: “Helft C-level leidinggevenden voert transformatie-initiatieven door zonder duidelijke strategie”, IT Executive, 28 maart 2019). Zo dreigt verandering als een barre tocht over ijzige hellingen te worden waar uitglijden fataal kan zijn (zie afbeelding).

Technologie heeft enorme potentie, maar kan pas werken als het ten dienste staat aan de organisatie en helpt om haar lange termijn doelstellingen of ambitie te realiseren. Hoe meer draagvlak voor dat lange termijn perspectief des te krachtiger hulpmiddel dat is voor verandering. Belangrijk aandachtspunt daarbij is implementatie van IT, want de aanpassingen gaan steeds sneller en de impact daarvan is steeds groter. De “buitenwereld” is mede bepalend voor het vereiste tempo van verandering. De tijd tussen ontwikkelen en gebruiken moet steeds korter worden om dat tempo bij te kunnen houden. Als dat uitblijft neemt het risico toe dat de waarde van technologie juist “dubbel in het kwadraat” afneemt. Zo kan (1) rendement op investering uit- of achterblijven. Bij nadere bezinning was wellicht (2) andere besteding van middelen beter geweest. De keerzijde van dezelfde medaille; (3) kostbare tijd en momentum kan verloren zijn gegaan. Tot slot door uitblijven van succes of afnemend perspectief kan (4) de motivatie afnemen. De kunst is om de potentie van technologie om te zetten in waarde voor een continu veranderende organisatie waar alle stakeholders voor de lange termijn voordeel van hebben.

Hieronder volgt een aantal adviezen met leestips om dit aan te pakken.

1. Digitale transformatie is een leiderschapsuitdaging
Volgens MIT Sloan Management Review is het van essentieel belang om de aandacht van managers te vestigen op het verlangen van mensen om te veranderen en het vermogen van de organisatie om te veranderen. Grote organisaties zijn veel complexer om te beheren en te veranderen dan technologieën. Ze hebben meer bewegende delen, en die delen, die menselijk zijn, zijn veel moeilijker te beheersen. Technologiesystemen werken grotendeels volgens hun instructies, en technologische componenten doen grotendeels waarvoor ze zijn ontworpen. Maar menselijke systemen zijn heel verschillend. Hoewel het relatief eenvoudig is om een softwarecomponent te bewerken of een element te vervangen door een ander, is het lang niet zo eenvoudig om een organisatie te veranderen. Lees het hele artikel The First Law of Digital Innovation.

2. Bouw aan betekenis
Hoe meer betekenis een organisatie heeft des te groter de motivatie om succesvol te veranderen. De ontwikkeling rond betekenis is in een stroomversnelling geraakt door o.a. Simon Sinek (Why) en diverse maatschappelijke uitdagingen (milieu, etc.). Dat heeft aangezet tot herbezinning op de rol van organisaties in de maatschappij. Uit het “Nationaal Onderzoek naar Purpose in Organisaties” blijkt dat 42% van de medewerkers wil werken vanuit een duidelijke ‘purpose’ in de organisatie. Dit betekent dat ze niet alleen bij willen dragen aan het maken van financiële winst, maar ook sociale en ecologische waarde willen creëren. Hoe sterker de betekenis hoe meer energie voor verandering. Sluit aan bij de behoefte aan betekenis en zorg dat technologie helpt om die in te vullen. Lees meer in Nationaal Onderzoek naar Purpose in Organisaties

3. Bezint voor ge met een IT-platform begint!
De vierde industriële (digitale) revolutie wordt gedreven door business modellen gebaseerd op IT-platformen. Het is een wens of wellicht zelfs droom voor vele organisaties om zo’n platform te lanceren en succesvol te maken. Immers, het versterkt de positie van de organisatie naar afnemers met minimale investering in assets en ruimte voor extra dienstverlening. Voor iedere sector en organisatie is het interessant om de mogelijkheden van platformen nader te onderzoeken. Echter, vele platform overleven niet. Volgens (Amerikaans) onderzoek is de gemiddelde levensduur van een gefaald digitaal platform slechts 4,9 jaar. De vier meest voorkomende redenen voor falen zijn: (1) verkeerde prijsbepaling, (2) het niet ontwikkelen van vertrouwen met gebruikers en partners, (3) voortijdig afwijzen van de concurrentie en (4) te laat starten met ontwikkeling. Lees meer in HBR-artikel A Study of More Than 250 Platforms Reveals Why Most Fail

4. Zet beïnvloeders aan het werk
Succesvolle transformatie vereist gedragsverandering en sociale invloed is essentieel bij het genereren daarvan. De beste manier om om te gaan met veranderingssceptici in een organisatie is vaak niet via leidinggevende functies, maar door interne beïnvloeders aan het werk te zetten. Dit zijn de medewerkers die het respect van hun collega’s hebben verdiend en aan wie anderen advies en hulp vragen. Lees meer in Elect, Empower, Enhance: How identified influencers help you enact successful change

5. Cultuur bepaalt het succes van digitale transformatie
De meest succesvolle bedrijven hebben de klant centraal staan in alle activiteiten, hebben een open cultuur, processen zijn agile ingericht en de focus ligt op het leveren van innovatieve producten en diensten die altijd een duidelijke toegevoegde waarde hebben. Het sturen hierop is alleen mogelijk met de juiste cultuur, wanneer de gehele organisatie één gezamenlijk doel voor ogen heeft, samenwerkt, communiceert, ontwikkelt en groeit. Lees meer in “Cultuur bepaalt het succes van digitale transformatie”.

Technologie gaat pas vliegen als implementatie door medewerkers in de organisatie wordt omarmd en dat begint bij de ontwikkeling van perspectief voor alle stakeholders. Veel succes met transformeren en digitaliseren!

Reageren, opmerkingen of vragen? Mail dan naar edwin.tuin@vicatlis.nl of bel 06-234 96 186

Succes met organisatieverandering.

Edwin Tuin